Zjazd Absolwentów I LO im. T. Kościuszki w Busku-Zdroju


W dniach 15 -17 czerwca 2018r. odbędzie się IX Zjazd Absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki w Busku-Zdroju. Wkrótce szczegółowe informacje.
Podczas Zjazdu Absolwentów szkoła świętować będzie jubileusz 100-lecia powstania placówki!

Historia Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Busku-Zdroju

Początki Gimnazjum, bo taką początkowo nazwę nosiła szkoła, były związane ze Stopnicą, gdzie po pierwszej wojnie światowej, dzięki staraniom miejscowej ludności, rozwinęło swoją działalność Koło Polskiej Macierzy Szkolnej. Podjęto wówczas śmiałą decyzję utworzenia w Stopnicy szkoły średniej, która służyć miała mieszkańcom okolicznych wsi i miasteczek. Przedsięwzięcie było bardzo odważne. Polska wychodziła z długiej otchłani rozbiorów, a odzyskujące niepodległość państwo nie mogło udzielić pomocy. Pomysłodawcą i motorem całego przedsięwzięcia był Franciszek Dziedzic, który stanął na czele komitetu ds. szkoły średniej.





Warunki, jakie należało spełnić, były bardzo wygórowane: potrzebna była kadra i dyrektor legitymujący się wyższymi studiami, i praktyką pedagogiczną, a także odpowiednia baza szkolna i co najważniejsze, pieniądze na utrzymanie placówki. Z pomocą pośpieszyła miejscowa ludność, która dobrowolnie opodatkowała się, tworząc fundusz umożliwiający otwarcie szkoły. Szkoła rozpoczęła zajęcia 1 września 1918r., zajmując zaledwie 3 sale, a naukę w niej zapoczątkowało 80 uczniów w klasach 1 i 2 ośmioklasowego gimnazjum. Szkołą kierował Władysław Szychulski.

W 1920r. szkoła popadła w tarapaty finansowe, z których uratował ją Sejmik Powiatowy w Busku, przejmując i dofinansowując gimnazjum. Z dniem 1 września 1920r. nowym dyrektorem został Michał Kińczyk, z wykształcenia historyk i osobisty przyjaciel premiera Wincentego Witosa.


Dzięki ofiarnej pracy dyrektora i zespołu pedagogicznego szkoła zdobyła sobie uznanie społeczeństwa. Dyrektor wprowadził niezwykle istotną zmianę, mianowicie koedukację. Tak więc z dniem 1 IX 1923r. do szkoły uczęszczać zaczęły dziewczęta. W tym też roku szkołę i region buski zaszczycił swoją wizytą ówczesny premier rządu polskiego, wspomniany już Wincenty Witos.


W latach 1923- 1927 miały miejsce częste zmiany dyrekcji. Kolejno dyrektorami byli: Henryk Paniewski, Bronisław Oszubski i Tadeusz Dybczyński.


Bardzo ważnym wydarzeniem była pierwsza matura, przystąpiło do niej 10 abiturientów, zdał tylko jeden, Józef Dąbrowski, późniejszy doktor chemii.


W 1929 roku znów miała miejsce zmiana dyrektora, którego stanowisko objął Adam Wilusz, polonista z wykształcenia. W tym czasie w szkole zaczął działać chór, zespół muzyczny, teatrzyk szkolny; uczniowie brali udział w rozgrywkach sportowych oraz zajęciach kółek naukowych.


Rozwój szkoły został zahamowany przez wybuch kryzysu gospodarczego, który nie ominął także naszego regionu. Wysokie opłaty, szalejąca inflacja, spowodowały spadek frekwencji młodzieży uczącej się, która nie była w stanie utrzymać się finansowo w tak ciężkich warunkach. Planowano nawet rozwiązać gimnazjum, podjęto stosowną uchwałę, która po burzliwej dyskusji została uchylona. Kłopoty natury finansowej nie uległy jednak poprawie, a jako ostateczny środek ratowania gimnazjum uznano, przenosiny szkoły do Buska. 30 stycznia 1933r. sejmik powiatowy, obradujący pod presją starosty Feliksa Tarnogórskiego, podjął odpowiednią uchwałę. Mimo licznych protestów ze strony mieszkańców Stopnicy, pierwsze zajęcia roku szkolnego 1933 – 34 rozpoczęły się już w Busku – Zdroju.


W 1934r. z inicjatywy dyrektora i grona nauczycielskiego szkole nadano imię Marszałka Józefa Piłsudskiego, w tym też roku rozpoczęto reformę szkolnictwa w Polsce, która objęła także Busko. Zmiany przeprowadził nowy dyrektor- polonista Stanisław Rączka. Powstało wówczas 4- letnie gimnazjum i 2- letnie liceum z wydziałem humanistycznym i matematyczno – fizycznym. Rosła też liczba młodzieży uczącej się w szkole, w latach 1936/37 osiągając liczbę 206 uczniów. Zorganizowano internat i bursę w wydzierżawionej na ten cel willi ,,Wersal”. Do wybuchu wojny Gimnazjum i Liceum stopnicko – buskie opuściło 231 maturzystów.


6 listopada 1939r. Gimnazjum i Liceum decyzją administracji niemieckiej zostało zamknięte. Dyrektor Stanisław Rączka i część nauczycieli z obawy przed aresztowaniem opuścili miasto. Budynek szkoły został zajęty przez niemieckie starostwo. Mimo okupacji nauka była kontynuowana w tajnym Gimnazjum i Liceum zorganizowanym przez dyrektora Józefa Lisaka. Zaraz po opuszczeniu Polski przez Niemców zaczęto zbierać zapisy do Gimnazjum i Liceum w Busku. Tylko dzięki olbrzymiemu wysiłkowi mieszkańców udało się doprowadzić szkołę do stanu umożliwiającego rozpoczęcie zajęć.

Duży trud włożyli nauczyciele, którzy mimo fatalnych warunków poświęcili się bez reszty ucząc młodzież, która stawiła się bardzo licznie na otwarcie roku szkolnego 1945/46.


W kwietniu 1945r. Józef Lisak w obawie przed aresztowaniem przez UB musiał opuścić stanowisko dyrektora. Jego miejsce zajął Antoni Władysław Godzwon, oficer WP, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego.


Z początku 1945r. szkołę upaństwowiono. W czerwcu 1946r. miało miejsce uroczyste wydarzenie – przed gmachem szkoły ustawiono pomnik Tadeusza Kościuszki, który był przechowywany przez całą okupację przez mieszkańców Buska.


W tym też roku, dyrektor A. Godzwon wystąpił z inicjatywą utworzenia na bazie Gimnazjum i Liceum nowej szkoły – Liceum Pedagogicznego. Zabiegi te zakończyły się sukcesem, w roku szkolnym 1946/1947 czteroletnie Liceum Pedagogiczne rozpoczęło swoją działalność.


Po wprowadzeniu się do osobnego budynku, Liceum Pedagogiczne usamodzielniło się, a następnie w latach sześćdziesiątych przekształcone zostało w Studium Nauczycielskie, to z kolei w Technikum Chemiczne, a obecnie znajduje się tam Zespół Szkół Ponadpodstawowych.


Dzięki staraniom Antoniego Godzwona rozpoczęto budowę nowego budynku szkolnego, który został ukończony w 1966r.


W listopadzie 1966r. Antoni Władysław Godzwon zmarł, a ciężar kierowania szkołą przejął pełniący od 1962r. funkcję zastępcy dyrektora Bogdan Orłowski. Zastępcami jego byli kolejno: Zbigniew Sobota i Henryk Moćko.


Zgodnie z reformą w roku 1967 w buskim liceum wprowadzono klasy profilowane: matematyczno – fizyczną, podstawową, biologiczno – chemiczną i humanistyczną.


Podczas uroczystości z okazji 50 – lecia placówki decyzją Kuratorium Oświaty i Wychowania w Kielcach nadano szkole imię Tadeusza Kościuszki.


W latach 1976/77 zbudowano i zmodernizowano boiska szkolne, zapewniając odpowiednią bazę do prowadzenia zajęć kultury fizycznej.


W 1979r. w budynkach znajdowały się dwie szkoły, gdyż decyzją Kuratorium Oświaty utworzono Zespół Szkół, w skład którego wchodziło Liceum Ogólnokształcące i Medyczne studium Zawodowe.


Dyrektorem Zespołu został Bogdan Orłowski, zastępcami zaś pełniący nadal swą funkcję Henryk Moćko i reprezentująca MSZ mgr Jadwiga Rubacha. Sytuacja bardzo się skomplikowała, ciasnota nie pozwalała na rozwój żadnej ze szkół. Aby wyjść z tej opresji, zaczęto budowę budynku specjalnie dla Medycznego Studium Zawodowego oraz budowę pionu sanitarnego i łącznika, który miał połączyć ze sobą stary i nowy budynek. W roku 1982 Medyczne Studium Zawodowe wprowadziło się do nowego budynku. Budowę łącznika zakończono za kadencji dyr. Henryka Moćki, który objął to stanowisko po odejściu swojego poprzednika. Funkcję zastępcy objął wówczas Franciszek Majcher. To właśnie za kadencji dyrektora Moćki szkoła wkroczyła do nowej Polski, choć okres przełomu, czyli lata 1989/1990, na pewno nie był łatwy.


Od 1 września 1991r. funkcję dyrektora objął Lucjan Defratyka. Wicedyrektorem pozostał Franciszek Majcher. Dyrektor Defratyka kierował szkołą z bardzo dobrym skutkiem przez 11 lat.


W roku 1999 nowym wicedyrektorem została Anna Kolarz, która tę funkcję pełni do chwili obecnej.


W roku 2002 nowym dyrektorem 80 – letniego już liceum został były uczeń i nauczyciel Jarosław Dębicki. Sześcioletnia kadencja nowego dyrektora obfitowała w kolejne wyzwania edukacyjne w postaci organizacji Nowej Matury.


Do pierwszego, przeprowadzonego w nowej formie egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2005/2006 przystąpiło 277 abiturientów. Zdało 100% maturzystów.


Dyrektor Jarosław Dębicki podjął również inicjatywę budowy nowej hali sportowej. Uroczyste otwarcie i przekazanie obiektu sportowego do użytku nastąpiło we wrześniu 2006r. Dzięki temu szkoła posiada obecnie wyjątkowo nowoczesną infrastrukturę.


Od stycznia 2008 roku funkcję dyrektora pełni kolejny absolwent i nauczyciel szkoły, Tomasz Galant.


Uczniowie naszego liceum uczestniczą systematycznie w różnych olimpiadach przedmiotowych, konkursach recytatorskich, zawodach sportowych, konkursach radiowych.


Liceum od samego początku należy do wiodących placówek oświatowych w regionie i utrzymuje swoją wysoką pozycję.

tekst: Barbara Galant
źródło: lobusko.pl

Szlak Przygody: korzyści… za darmo

Świętokrzyski Szlak Przygody na otwarcie nowego sezonu przygotował dla turystów niespodziankę. – Nasze bezpłatne karty lojalnościowe teraz oferujemy z wysyłką gratis – mówi Piotr Sadłocha, prezes Fundacji Szlak Przygody. I dodaje: – To nie primaaprilisowy żart!

Szlak pozwala wygodniej, łatwiej i taniej poznawać Świętokrzyskie. Zbierając na specjalna kartę punkty za pieniądze wydane na trasie, można je potem wymienić na nagrody, rabaty bądź dodatkowe świadczenia u partnerów. – Kartę zamówić można na naszej stronie www.SzlakPrzygody.eu. Wysyłamy ją pocztą zupełnie bezpłatnie – mówi Piotr Sadłocha.



Na stronie Szlaku znaleźć można pełną listę Partnerów, u których honorowane są karty. U wybranych Partnerów kartę można odebrać osobiście.

– Będziemy je również rozprowadzać podczas targów Agrotravel, które odbywają się w Kielcach od 11 do 13 kwietnia – dodaje Sadłocha.

Szlak Przygody to największy sieciowy produkt turystyczny w Polsce. Obejmuje prawie 1000 km wyznaczonych tras, ponad 100 atrakcji turystycznych podzielonych na siedem krain tematycznych i sieć blisko 80 partnerów. Przez Polską Organizację Turystyczną uhonorowany został certyfikatem Najlepszego Produktu Turystycznego Roku 2013.

Bezpośredni link do zamówienia karty:
https://www.szlakprzygody.eu/pl/zamow_karte.html 

Zdjęcia na Instagramie: http://instagram.com/joannavellnoga

Buskowianin Roku 2013

Buskowianinem Roku 2013 został Michał Konstanty Imosa - dziennikarz, publicysta, z zamiłowania malarz obrazów. 22 marca 2014 r., w Sali Widowiskowej BSCK, obyła się uroczysta gala podczas której wręczono statuetkę Siewcy.

Uroczystego otwarcia Gali dokonał Waldemar Sikora - Burmistrz Miasta i Gminy Busko-Zdrój, który serdecznie powitał wszystkich przybyłych gości.

buskowianin_2013.jpg

buskowianin_2013_1.jpg

W tym roku spośród zgłoszonych kandydatów, wybrano czterech finalistów.

Wyróżnieni zostali:
Teresa Leszczyńska - V-ce Komendant buskiego Hufca Związku Harcerstwa Polskiego,
Tadeusz Ura - V-ce Prezes Towarzystwa Miłośników Buska-Zdroju,
Michał Konstanty Imosa -dziennikarz
Stanisław Przodo - malarz, plastyk z Buska-Zdroju.

buskowianin_2013_2_1.jpg

buskowianin_2013_3.jpg

buskowianin_2013_4.jpg
/fot. źródło: www.tmb.busko.pl/

Dotychczasowymi laureatami Tytułu są: Mieczysław Sas - właściciel Zakładu Metalowo-Kotlarskiego "SAS", Bożentyna Pałka-Koruba - Wojewoda Świętokrzyski, siostra zakonna Angela - Maria Handzel, Piotr Kaleta - artysta fotografik, Bogdan Panhirsz - prezes Grupy Polskie Składy Budowlane SA oraz Leszek Gadawski.- prezes Towarzystwa Miłośników Buska-Zdroju.

Zapraszamy do obejrzenia fotoreportażu z Uroczystej Gali "Buskowianin Roku 2013" na stronie Towarzystwa Miłośników Buska-Zdroju.

Fotoreportaż

Źródło: busko.com.pl

'Mała czarna' - kto jeszcze pamięta?

Przeglądając stronę internetową Towarzystwa Miłośników Buska natrafiłem na fotografię, która na chwilę przeniosła mnie w dawne czasy. Widać na niej kawiarnię "Mała czarna" przy buskim rynku.

Za sprawą tej fotografii wybrałem się w króciutką podróż sentymentalną...
Duży napis nad wejściem z nazwą kawiarni  i przyciągające z daleka napisy: kawa herbata, lody, napoje... Nas dzieci, najbardziej interesowały lody, ale pamiętam do dziś zapach mielonej kawy. Nie raz nosiłem tam kawę, do zmielenia w dużym srebrnym młynku. Pamiętam też stary metalowy automat telefoniczny po lewej stronie przy wejściu do kawiarni...

mala_czarna.jpg
Jako, że od dziecka lubiłem łakocie, a w sklepach można było kupić co  najwyżej landrynki (przy okazji - przypomniał mi się napój landrynkowy w woreczkach kupowany przed przedstawieniem w przyjezdnym cyrku...), to co  przyciągało moją szczególną uwagę to szklana gablota ze smakołykami. Tam  chodziło się na lody, smakowało galaretki - kolorowe kostki, podane w pucharach, oblane bitą śmietaną i posypane kakao... 

Bochen chleba zjadany po drodze do domu...
Czy ktoś jeszcze pamięta chleb z piekarni Państwa Krzemień z ulicy Kilińskiego? Stało się godzinami w kolejce, aby kupić gorący, niesamowicie pachnący chleb. Taki chleb zapewne, miał na myśli Wojtek Belon w balladzie o Cześku piekarzu. Kupowało się zwykle dwa bochenki, jeden zjadało się po drodze do domu...W pamięci mam jeszcze wiele takich miejsc: strzelnica na "starym targowiu", sklep  Pani Iskrowej z korkami i kapiszonami, saturator Pana Głuszka na "starym dworcu", basen letni obok "Buskowianki", apteka w rynku, z setką drewnianych szuflad i wiele, wiele innych. Jeśli czas pozwoli wrócę do tematu.

Czas wracać do pracy z króciutkiej podróży. Zachęcam do dzielenia się podobnymi wspomnieniami.  Każdy zapewne ma w pamięci takie miejsca... Może znajdą się stare zdjęcia?
Zdjęcia i Wasze wspomnienia proszę przesyłać  na adres redakcja@busko.com.pl

Może uda się wreszcie zrobić dawno zapowiadaną galerię "Busko na starej fotografii" - liczę na Was drodzy czytelnicy...

/MC/
Więcej starych fotografii: www.tmb.busko.pl

ŹRÓDŁO: busko.com.pl

Busko wczoraj i dziś

Busko jeszcze w latach pięćdziesiątych ub. wieku miało zdecydowanie charakter małomiasteczkowy. W mieście dominowały parterowe domki, przeważnie drewniane. Nieliczne kamienice odznaczały się swoją wielkością i nietypową architekturą. Kamienice budowane były solidnie i z rysem pewnego indywidualizmu, który rzutował na ich wygląd. Te cechy zdecydowały, że większość z nich dotrwała do dziś i spełnia nadal swą pierwotną funkcję mieszkalną. Tylko niektóre, opuszczone przez właścicieli, dożywają swych dni, niepewne co się wkrótce z nimi stanie.

Naszym zadaniem będzie ukazanie wybranych widoków Buska z pierwszej połowy XX wieku oraz skonfrontowanie ich ze stanem współczesnym, utrwalonym na fotografii.





Autorem widoków dawnego Buska jest znany buski artysta Leszek Kurzeja, który na podstawie młodzieńczych szkiców oraz przechowanych w pamięci obrazów odtworzył w miarę dokładnie świat odległego w czasie Buska, gdzie w centrum hodowano bydło i trzodę chlewną a domy mieszkalne sąsiadowały ze stodołami, oborami i stajniami.

Na zamieszczonym rysunku widać parterowy, dworkowy dom Winnickich. Tuż za nim góruje czynszowa kamienica tejże samej rodziny. Frontowy dom leżący tuż przy ulicy Bocznej obecnie nie istnieje. Jako jedyny w Busku został zniszczony przez bombę w styczniu 1945 roku grzebiąc pod gruzami właścicielkę oraz grupę bliżej niezidentyfikowanych osób. Kamienica leżąca kilka metrów na zachód od frontowego dworku szczęśliwie ocalała i jeszcze długo służyła jako dom z mieszkaniami komunalnymi. W okresie okupacji czynszówka Winnickich została zarekwirowana przez Niemców, którzy wprowadzili tu wydział rolny starostwa niemieckiego. Kierownikiem tego wydziału był niejaki Wagner, który dał się poznać rolnikom z jak najgorszej strony. Egzekwował ze szczególną gorliwością nałożone na rolników kontyngenty a opornych lub spóźniających się z dostawami karał osobiście rzemiennym batogiem, którego można obejrzeć w miejscowym muzeum.





Jako ciekawostkę podaję, że pracownicą wydziału rolnego w okresie okupacji była młodziutka Krystyna Jamroz, późniejsza artystka operowa i obecna patronka Festiwalu Muzycznego w Busku.

Wracając do zbombardowanej willi Winnickich, której gruzy oraz wyraźny zarys fundamentów były jeszcze widoczne w latach 50-tych, myślę, że została zniszczona pomyłkowo. Prawdopodobnie lotnik radziecki chciał zniszczyć stojącą obok czynszówkę, która była niemieckim biurem. Są to tylko przypuszczenia, ale bardzo prawdopodobne. Po wojnie w czynszówce mieszkało dużo ludzi m. innymi znany dentysta Chrząszcz. Lokatorzy domu się często zmieniali, gdyż dom nie był skanalizowany a opalać go trzeba było węglem zmagazynowanym w komórkach ustawionych wianuszkiem w podwórku.

Kamienica dziś stoi opuszczona i zaniedbana, choć sprawia nadal wrażenie, że trzyma się krzepko. Od nowego właściciela zależy czy ją wyremontuje, czy podda rozbiórce i postawi na tym miejscu nowy dom.

Ulica Boczna, dziś krótka i prawie bez ruchu, spełniała ongiś ważną rolę, bo była alternatywną do nieistniejącej dawniej ulicy Kopernika.


/Franciszek Rusak/
rys. Leszek Kurzeja
fot. Adam Poniatowski

Osoby związane z Buskiem

Dzierżko – rycerz, w 2. połowie XII w. współwłaściciel buskiej osady, fundator kościoła i klasztoru norbertanek w Busku.

Jan z Buska
– kanonik krakowski, gnieźnieński, poznański i włocławski, podkanclerzy koronny, sekretarz królewski, w latach 1360-1368, przedstawiciel króla Polski Kazimierza Wielkiego na dworze papieskim w Awinionie.

Wojciech Belon
– pieśniarz i poeta

Andrzej Brzuchal-Sikorski – kapelmistrz orkiestry I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, prawdopodobny autor muzyki do Marsza I Brygady – My, Pierwsza Brygada.

Eugeniusz Budzyński – mjr dr med., zamordowany w Katyniu, lekarz uzdrowiskowy w Busku-Zdroju, budowniczy i właściciel pensjonatu "Sanato".

Michał Byszewski – wieloletni dyrektor Państwowego Zakładu Zdrojowego (dzisiejszego "Uzdrowiska Busko-Zdrój S.A."), współtwórca Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Busku-Zdroju.

Wacław Ćmakowski – ppłk AK, pseudonim "Srogi", od maja 1940 do sierpnia 1944 komendant Obwodu Busko "Borsuk".

Aleksander Dobrzański – lekarz okulista, wieloletni dzierżawca buskiego uzdrowiska

Wojciech Dworczyk – publicysta, podróżnik, reportażysta

Grzegorz Gzyl – aktor teatralny

Bohdan Głuchowski – inżynier, polityk, poseł na Sejm X kadencji.

Andrzej Imosa – polski kolarz i szkoleniowiec

Krystyna Jamroz – śpiewaczka operowa

Adam Jarubas – marszałek Sejmiku Świętokrzyskiego od 2006 r., działacz PSL
Jadwiga Kaczorowska – matka prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego, przez wiele lat mieszkała u córki w Busku-Zdroju, tu też jest jej grób.

Czesław Król – artysta rzeźbiarz, piekarz, pierwowzór bohatera "Ballady o Cześku Piekarzu" Wojtka Belona.

Grażyna Kulawik – ps. Zajączek, piosenkarka, wokalistka Wolnej Grupy Bukowina.

Zenona Kuranda - pielęgniarka, posłanka na Sejm PRL VII i VIII kadencji.

Liroy – właśc. Piotr Marzec, polski wykonawca hip-hopu, aktor i kompozytor

Józefa Majewska z Honowskich
– obywatelka Buska, filantropka, osoba wielce zasłużona dla miasta.

Leszek Marciniec – buski regionalista, autor kilku książek i wielu artykułów o mieście, jego historii i mieszkańcach.

Ireneusz Mazur – trener siatkówki, swoją trenerską karierę rozpoczynał w AKS Busko

Aleksander Michalski – wybitny geolog, odkrył i uruchomił eksploatację nowych ujęć wód leczniczych, umożliwiło to modernizację i dalszy rozwój kurortu.

Konstanty Miodowicz – polityk, poseł na Sejm

Bożentyna Pałka-Koruba – wojewoda świętokrzyski od 29 listopada 2007 r.

Tadeusz Papier – prozaik, publicysta i reportażysta

Feliks Rączkowski – profesor, wybitny polski kompozytor i organista

Marek Sikora – aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny, telewizyjny i operowy, choreograf.

Szymon Starkiewicz (1877-1962) – lekarz pediatra, pionier kompleksowej rehabilitacji dzieci w Polsce

Adam Tański – polski polityk i ekonomista, dwukrotny minister rolnictwa
Stanisław Wysocki – projektant i główny inżynier budowy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej

Włodarze w historii miasta Busko-Zdrój

Pierwsza buska Rada Miejska z lat 1917-1918

Data powołania / Data zakończenia / Stanowisko / Imię i nazwisko, opis
1824 1826 burmistrz Józef Nestowicz
1917 1918 burmistrz Ludwik Jarczyński – pierwszy burmistrz po odzyskaniu niepodległości
1918 1939 burmistrz Kazimierz Gałdziński
1981-10-12 1990-10-31 naczelnik Stefan Komenda
1990-06-18 1992-10-08 burmistrz Piotr Iwański
1992-10-08 1994-07-01 burmistrz Edward Serafin
1994-07-01 2002-11-18 burmistrz Stefan Komenda
2002-11-19 2004-09-27 burmistrz Stefan Komenda – pierwsze bezpośrednie wybory burmistrza
2004-12-09 2006-12-06 burmistrz Witold Gajewski
2006-12-06 2010-12-13 burmistrz Piotr Wąsowicz
2010-12-13 aktualnie burmistrz Waldemar Sikora

Nazwa miasta Busko-Zdrój

Nazwy miejscowości i ich części ustalane są przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, który, po zasięgnięciu opinii Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych, publikuje wykazy nazw oraz ogłasza ich zmiany w Dzienniku Ustaw. Tak ustalone nazwy są oficjalnymi nazwami urzędowymi. Wszystkie inne formy nazw są nazwami potocznymi.

Nazwa miejscowości Busko-Zdrój pisana z łącznikiem (dywizem) jest właśnie formą zatwierdzoną urzędowo. Forma nazwy pisana bez łącznika, tzn. Busko Zdrój, jest natomiast formą potoczną. Do niedawna forma Busko Zdrój była jednak podawana jako poprawna przez słowniki języka polskiego (np. przez „Nowy słownik ortograficzny PWN”). Powstawał przez to rozdźwięk pomiędzy formą urzędową nazwy tego miasta, a formą słownikową. Jednak te różnice przestały istnieć w 2004 roku. Wtedy to Rada Języka Polskiego uchwaliła, że dwuczłonowe nazwy wszystkich miejscowości z członem „Zdrój” występującym na drugim miejscu, należy pisać z łącznikiem, co znaczy, że również z językowego punktu widzenia obecnie jedynie poprawną formą jest Busko-Zdrój.

Turystyka w Busku-Zdroju

Trzy piesze szlaki turystyczne Ponidzia:

Szlak czerwony Busko-Zdrój - Solec-Zdrój, 27 km
Busko Zdrój PKS - Owczary (2,5) - Pęczelice (6,0) - Kapturów (7,0) - grodzisko w Szczaworyżu (7,5) - Skotniki Małe (8,5) - Sułkowice (12,5) - Piasek Mały (18,5) - Żuków (22,0) - Zborów (23,5) - Solec Zdrój, PKS (27,0).

Szlak niebieski Pińczów - Wiślica, 39 km
Pińczów PKS - rezerwat "Pieczyska" (6,0) - Grochowiska pomnik (12,0) - Grochowiska PKP (13,0) - Wełecz PKS (17,0) - Oleszki (18,0) - Biniątki (20,0) - rezerwat "Winiary Zagojskie" (23,0) - rezerwat "Skorocice" (24,5) - Skorocice PKS (26,5) - Aleksandrów (28,5) - Chochół PKS (31,0) - Brzezie Gluzy młyn (32,0) -Chotel Czerwony (33,5) - rezerwat "Przęślin" (34,0) - Gorysławice (38,0) - Wiślica PKS (39,0).

Szlak zielony Grochowiska - Wiślica, 90,5 km
Grochowiska pomnik [ dojście od Grochowiska PKP szlakiem niebieskim 1 km ] - Kameduły (1,5) - Galów (6,0) - Szaniec (9,5) - Zwierzyniec PKS (13,0) - Elżbiecin (14,5) - Zbrodzice (18,0) - Żerniki Górne (24,5) - Szczaworyż (26,0) - Nowa Wieś (29,0) - Strzałków (31,0) - Smogorzów (32,5) - Prusy (34,0) - Stopnica (37,0) - Wolica (39,0) - Magierów PKS (45,0) - Włosnowice (50,0) - Solec Zdrój PKS (53,0) - Chinków (56,5) - Rzegocin (59,0) - Badrzychowice (62,0) - Stróżyska (63,0) - Sępichów (66,0) - Nowy Korczyn (69,5) - prom na Wiśle (71,0) - Winiary PKS (74,0) - Stary Korczyn PKS (76,5) - Czarkowy PKS (80,5) - Kocina PKS (82,5) - Wawrocice (84,5) - Brodek (86,0) - Koniecmosty (89,0) - Wiślica PKS (90,5).


Ścieżka rowerowa:
Busko-Zdrój - Radzanów
- 3 km


Nadają się one zarówno do turystyki pieszej, rowerowej jak i biegów narciarskich.

Sport i rekreacja w Busku-Zdroju

W Busku-Zdroju funkcjonuje A-klasowy klub piłkarski MKS Zdrój, posiadający stadion na 1143 miejsc siedzących z bieżnią lekkoatletyczną i pełnowymiarowym boiskiem. W sąsiedztwie stadionu znajduje się hala sportowa umożliwiająca organizowanie zawodów międzynarodowych w piłkę ręczną, siatkową, koszykówkę, halową piłkę nożną przy widowni do 500 osób.

Wiosną każdego roku rozgrywany jest w Busku-Zdroju Memoriał Kolarski im. Andrzeja Imosy – otwarte zawody sportowe.

Do dyspozycji mieszkańców są liczne boiska, m.in. przy wszystkich placówkach edukacyjnych, korty tenisowe w Parku Zdrojowym, sanatorium "Włókniarz" i ZSTiO.

W mieście znajdują się sześć basenów krytych: Pływalnia Miejska im. Stefana Komendy w centrum miasta otwarta w 2001 roku; z rurą o długości 65 metrów. Dwa baseny w obiektach sanatoryjnych: "Włókniarz" i "Krystyna". Dwa baseny w 21 Wojskowym Szpitalu Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnym ( zespół saun: fińska, łaźnia parowa, sauna na podczerwień). I w szpitalu na Górce.

Dwa kilometry na południe od Buska znajduje się ogólnodostępny zbiornik retencyjno-rekreacyjny w Radzanowie o pow. 23 ha. W okresie letnim jest tam zorganizowane kąpielisko o powierzchni 11 ha.

W odległości ok. 3 km znajduje się prywatny ośrodek hipoterapii i jazdy konnej w Wolicy.

W 2006 r. oddano do użytku nowoczesną halę sportową, o europejskim standardzie.

Kultura w Busku-Zdroju

W Buskim Samorządowym Centrum Kultury działają trzy młodzieżowe zespoły wokalno-muzyczne, orkiestra dęta, instrumentalny kwartet "Zdrojowy", zespół recytatorski, dziecięce koło plastyczne, klub fotograficzny, klub dziecka, klub twórców nieprofesjonalnych. W tym samym budynku znajduje się kino "Zdrój".

Stałe imprezy kulturalne w Busku-Zdroju:

Buskie Spotkania z Folklorem (maj)
Ogólnopolski Przegląd Piosenki im. Wojtka Belona "Szukam, szukania mi trzeba..." (maj/czerwiec)
Międzynarodowy Festiwal Muzyczny im. Krystyny Jamroz (czerwiec/lipiec)
Lato z Chopinem (lipiec)
Wojewódzki Przegląd Poezji i Pieśni Legionowej, Żołnierskiej i Partyzanckiej (listopad)
Przegląd Plastyki "Ponidzie" (listopad)

Przy Alei Mickiewicza mieści się Galeria "Zielona" założona w 1990 r., która prezentuje dzieła artystów polskich i zagranicznych z rodzaju malarstwa, rzeźby, fotografii, tkaniny.

Media: W Busku-Zdroju działa lokalna rozgłośnia radiowa "Twoje Radio Busko" nadająca na częstotliwości 1584 kHz AM (fale średnie), ponadto dla Buska nadaje także rozgłośnia internetowa "Radio Ponidzie". Wydawany jest tygodnik Ponidzie, dziennik Echo Dnia, oraz funkcjonuje regionalny portal internetowy busko.com.pl i telewizjia internetowa Ponidzie.TV

Edukacja w Busku-Zdroju

Szkoły podstawowe:
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Stanisława Staszica
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Janusza Korczaka (do 25.06.2009 r. szkoła nosiła imię Hanki Sawickiej)
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Aleksandra Krzyżanowskiego "Wilka"

Gimnazja:
Samorządowe Gimnazjum nr 1
Samorządowe Gimnazjum nr 2 – od września 2008 r.

Szkoły średnie:
Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki,
Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Kazimierza Wielkiego
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Mikołaja Kopernika (Liceum Ogólnokształcące nr 3; Technikum nr 1; I Liceum Profilowane; Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1) Zespół Szkół Techniczno-Informatycznych
Centrum Kształcenia Zawodowego ZDZ




Szkoły policealne:
Policealne Studium Zawodowe w ZDZ
Medyczne Studium Zawodowe

Szkolnictwo specjalne:
Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy dla Niepełnosprawnych Ruchowo
Szkoła Podstawowa Specjalna "Górka"

Służba zdrowia w Busku-Zdroju

Zespół Opieki Zdrowotnej w Busku-Zdroju,
ZOZ – Szpital Rejonowy,
Samodzielny Publiczny Zespół Podstawowej Opieki Zdrowotnej,
SPZPOZ w Busku-Zdroju,
Świętokrzyskie Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego w Kielcach – Pogotowie Ratunkowe w Busku-Zdroju,
Hospicjum bł. Matki Teresy w Busku-Zdroju.

Park Zdrojowy w Busku-Zdroju

Założony w XIX wieku przez ogrodnika Ignacego Hanusza Park Zdrojowy został zaprojektowany przez Henryka Marconiego.

Dzieli się na trzy części:
Ogrodzony ogród łazienkowski o pow. 16 ha z Sanatorium Marconi i fontanną w centrum.
Aleja Mickiewicza, długa na 850 metrów promenada z dwoma rzędami drzew (głównie kasztanowców), która łączy ogród łazienkowski z rynkiem. Jest to reprezentacyjna aleja w mieście, przy której mieszczą się m.in. Urząd Miasta, Starostwo Powiatowe, Policja, Dom Kultury, Galeria "Zielona", trzy szkoły średnie i jedna podstawowa.
Skwer na placu zwycięstwa w rynku, o pow. 0,7 ha z fontanną w centrum.

W pobliżu Sanatorium "Marconi" mieści się muszla koncertowa; alejka przed głównym wejściem do sanatorium to Promenada Gwiazd (na podobieństwo do Hollywood Walk of Fame), na której swoje słoneczka mają jak do tej pory związani z festiwalem i muzyką poważną Krystyna Jamroz, Krzysztof Penderecki, Wiesław Ochman (2008 r.) oraz Bogusław Kaczyński (2008 r.)

W północno-zachodniej części starego parku, w miejscu gdzie kiedyś stał budynek gospodarczy ogrodnika i oranżeria, zaprojektowane przez Marconiego, znajduje się obecnie zrekonstruowany w 1982 r. budynek, którego bryła jest kopią pierwotnego obiektu. Potocznie nazywany jest on "Imosówką", na cześć ogrodnika miejskiego, Stanisława Imosy (ojca Andrzeja Imosy), który w nim gospodarzył i mieszkał w latach 1955-1970. Obecnie mieści się tu restauracja-klub muzyczny o nazwie "Imosówka".

Spośród ponad 4500 drzew, w tym ok. 12% w wieku ponad 100 lat najliczniej w parku występują klon pospolity, jesion wyniosły, klon jawor, klon polny, grab pospolity, robinia akacjowa, lipa drobnolistna, kasztanowiec zwyczajny, wiąz szypułkowy. Spotkać też można brzozę brodawkowatą, modrzew europejski, czeremchę pospolitą. Szczególnie zaś cenne są kłęk kanadyjski, platan klonolistny, kasztanowiec żółty, katalpa bignoniowa.

W ostatnim okresie Park Zdrojowy powiększono. Planowana jest budowa Parku Zdrojowego II przy osiedlach Pułaskiego i Kościuszki.

Informacje Turystyczne w Busku-Zdroju

Informacje Turystyczne:
Centralne Biuro Skierowań "ZDRÓJ"
Centrum Informacji Turystycznej Ponidzia
Centrum Informacji Turystycznej - miejscowa filia Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Świętokrzyskiego.

Restauracje w Busku-Zdroju

Restauracje:

Restauracja-Kawiarnia CYNAMONOWA
28-100 Busko-Zdrój, al. Mickiewicza 22,
tel. 41 356 61 69, 663-147-346,

Restauracja VICTORIA w Busku Zdroju
28-100 Busko-Zdrój, Park Zdrojowy,
tel. 41 378 33 84, 606 506 237,

Sanatorium Uzdrowiskowe ASTORIA
28-100 Busko - Zdrój, Zbludowice, Starkiewicza 19,
tel. tel. 41 378 80 67,

Pensjonat SANATO SPA
28-100 Busko-Zdrój, 1-go Maja 29,
tel. (41) 378 19 48, fax (41) 378 19 51

Zamek Dersława- Restauracja Gościniec
28-100 Busko-Zdrój, Al. Mickiewicza 18,
tel. 41 378 85 47, 605 133 041,

Hotel Pod Świerkiem
28-100 Busko Zdrój, ul. Waryńskiego 38,
tel. 41 378 14 64,370 86 50-51, fax 41 378 28 54

Restauracja Pod Flagami - obiady, imprezy, noclegi
28-100 Busko-Zdrój, 12-go Stycznia 9,
tel. 41 378 23 97,

Restauracja Vip Club, Restauracja Belwederska
28-100 Busko-Zdrój, Partyzantów 27,
tel. (41)378 18 47, 603 537 823, 607 042 605,

Retro - restauracja, pizzeria, pub
28-100 Busko-Zdrój, ul. Kościuszki 60,
tel. 41 378 10 04, 510 193 339,

Restauracja POD ŚWIERKIEM
28-100 Busko-Zdrój, ul. Waryńskiego 38,
tel. (41) 378 14 64,(041) 370 86 50-51, fax (41) 378 28 54

Restauracja Imosówka
28-100 Busko-Zdrój, ul.Waryńskiego 1,
tel. 41 378 40 01

Pensjonaty w Busku-Zdroju

Willa MARCEL
28-100 Busko-Zdrój, ul. Słoneczna 23,
tel. 41 378 378 9, 601 504 704

Apartament Bajkowy - komfortowe pokoje do wynajęcia
28-100 Busko-Zdrój, Bajkowa 7/15,
tel. 664 934 458,

Willa SŁONECZNA - noclegi, pokoje gościnne
28-100 Busko-Zdrój, ul.Słoneczna 18,
tel. 41 378 78 32, 728 633 533,

Pensjonat SANATO SPA
28-100 Busko-Zdrój, 1-go Maja 29,
tel. 41 378 19 48, fax 41 378 19 51

Pensjonat i Sanatorium Zbyszko
28-100 Busko-Zdrój, 12-go Stycznia 2, 1 Maja 6,
tel. 41 378 25 66 wew. 305, 604 606 062

Sanatorium STEFAN
28-100 Busko-Zdrój, Spokojna 4,
tel. 41 370 18 80, fax 41 370 18 80

Hotele w Busku-Zdroju

Willa MARCEL
28-100 Busko-Zdrój, ul. Słoneczna 23,
tel. 41 378 378 9, 601 504 704

Apartament Bajkowy - komfortowe pokoje do wynajęcia
28-100 Busko-Zdrój, Bajkowa 7/15,
tel. 664 934 458,

Willa SŁONECZNA - noclegi, pokoje gościnne
28-100 Busko-Zdrój, ul.Słoneczna 18,
tel. 41 378 78 32, 728 633 533,

Pensjonat SANATO SPA
28-100 Busko-Zdrój, 1-go Maja 29,
tel. 41 378 19 48, fax 41 378 19 51

Hotel Pod Świerkiem
28-100 Busko Zdrój, ul. Waryńskiego 38,
tel. 41 378 14 64,370 86 50-51, fax 41 378 28 54

Pensjonat i Sanatorium Zbyszko
28-100 Busko-Zdrój, 12-go Stycznia 2, 1 Maja 6,
tel. 41 378 25 66 wew. 305, 604 606 062

Sanatorium STEFAN
28-100 Busko-Zdrój, Spokojna 4,
tel. 41 370 18 80, fax 41 370 18 80

Hotel Gromada **
28-100 Busko Zdrój, ul. Waryńskiego 10,
tel. 41 378 30 01 04, fax 41 378 30 01-04

Obiekty sanatoryjne w Busku-Zdroju

Willa Oblęgorek, 1922 rok Sanatorium Marconi Sanatorium Uzdrowiskowe "Marconi" Budynek "Łazienek" usytuowany jest w środku parku zdrojowego. Zaprojektował go, na wzór rzymskich obiektów użyteczności publicznej, znany architekt Henryk Marconi, a wybudował ówczesny dzierżawca Buska, Feliks Rzewuski. Oddany do użytku w 1836 r. obiekt stał się z czasem wizytówką Buska, a jego ryzalit logo Zdroju. W jego korpusie głównym znajduje się m.in. sala koncertowa ze 170 miejscami. Sanatorium "Włókniarz" Nowoczesny kompleks leczniczy posiadający 480 łóżek położony na terenie 6 ha. Szpital Uzdrowiskowy "Krystyna" (320 miejsc) Sanatorium Uzdrowiskowe "Rafał" (178 miejsc) Sanatorium Uzdrowiskowe "Nida-Zdrój" (190 miejsc) Sanatorium "Willa Zielona" (34 miejsca) Sanatorium Uzdrowiskowe "Mikołaj" (85 miejsc) Sanatorium Uzdrowiskowe "Bristol" (57 miejsc) Sanatorium "Oblęgorek" (50 miejsc) Sanatorium FWP "Przystań" Sanatorium Uzdrowiskowe "Słowacki" SPA Sanatorium "Stefan" (60 miejsc) Sanatorium Uzdrowiskowe "Astoria" (58 miejsc) Szpital Dziecięcy Kompleksowej Rehabilitacji "Górka" (164 miejsca) 21 Wojskowy Szpital Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny (320 miejsc)

Historia miasta uzdrowiskowego

Widoki Buska – zbiór 11 rysunków hrabianki Adeli Łubieńskiej, wydany w 1842 r. Pierwszy dokument w którym wspomina się o solankach występujących w Busku to przywilej Bolesława Wstydliwego z 1252 r. Pierwsze badania nad wykorzystaniem wód do leczenia przeprowadził pińczowski lekarz Jan Winterfeld w 1808 r. Po przejęciu Buska w dzierżawę w 1820 r. Feliks Rzewuski wybudował łazienki zaprojektowane przez Henryka Marconiego. Uroczystość otwarcia uzdrowiska miała miejsce w 1836 r. Pierwszej pełnej analizy wody z ujęcia Rotunda, z próbki pobranej w sierpniu 1830 r., dokonał farmaceuta warszawski Ferdynand Werner. Wyniki badań opublikował w 1832 r.[8] Utrata praw miejskich w 1869 r. niekorzystnie wpłynęła na rozwój uzdrowiska. Dopiero latach 80. i 90. XIX w., gdy dzierżawcą został lekarz dr. Aleksander Dobrzański, dla kurortu nastał dobry czas i Busko stało się jednym z najważniejszych uzdrowisk w kraju. W roku 1890 liczba wydawanych w sezonie kąpieli przekroczyła 50 000. W 1893 r. geolog inż. Aleksander Michalski wykonał i uruchomił cztery nowe odwierty, dzięki którym potroiła się ilość pozyskiwanej do celów leczniczych wody. Zwięzłą, rzeczową charakterystykę dynamiki, właściwości fizycznych i składu chemicznego wód z nowych ujęć przedstawił w 1897 r. Franciszek Gervais[8]. Po I wojnie światowej znowu zaczęli przybywać kuracjusze. Intensywna rozbudowa uzdrowiska nastąpiła w latach międzywojennych m.in. z inicjatywy dra Szymona Starkiewicza, który założył sanatorium dziecięce "Górka". W 1966 r. Busko zajęło pierwsze miejsce w konkursie na najładniejsze polskie uzdrowisko. W 1972 r. oddano do użytku największe z sanatoriów – "Włókniarz". 30 grudnia 2008 r. nastąpiło otwarcie Uzdrowiskowego Zakładu Górniczego "Las Winiarski", zaopatrującego buskie sanatoria w wody siarczkowe z nowego odwiertu w miejscowości Las Winiarski. Stan obecny Obecnie bazę sanatoryjną stanowi trzynaście obiektów, które dysponują 2066 miejscami dla kuracjuszy, sanatoria są na bieżąco rozbudowywane, co stale podnosi tę liczbę. Rocznie wykonywanych jest ok. półtora miliona zabiegów, z czego 800 tysięcy to kąpiele siarczkowe. W uzdrowisku Busko-Zdrój leczone są choroby układu krążenia, narządów ruchu, schorzenia reumatyczne, ortopedyczne, neurologiczne oraz dermatologiczne a także dziecięce porażenie mózgowe. Uzdrowisko położone jest w południowej części miasta, w pobliżu Parku Zdrojowego. W leczeniu korzysta się z wód siarczkowych, jodkowo-bromkowych i borowiny.

Transport w kurorcie uzdrowiskowym

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 73 prowadząca z Kielc do Tarnowa o długości 3,3 km oraz trzy drogi wojewódzkie: DW767 Busko – Pińczów dł. 5,3 km. DW776 Busko – Kraków dł. 2,7 km. DW973 Busko – Żabno dł. 14,4 km. Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Busku-Zdroju dysponuje 132 autobusami. Spółka obsługuje bezpośrednie dalekobieżne połączenia m.in. z Warszawą, Krakowem, Karpaczem, Łodzią, Lublinem, Katowicami, Częstochową i Wrocławiem. MAT BUS Pińczów dyponuje około 40 pojazdami. Firma obsługuje między innymi linie do: Katowice przez Pińczów, Miechów, Katowice przez Proszowice, Słomniki, Kraków,Wrocław. Ponadto działa również firma Muszkieter Chęciny która obsługuje m.in. linie do Kielc, oraz dalekobieżne do Warszawą.Działają również firmy obsługujące trasy lokalne, m.in. do Kazmierzy Wielkiej, Nowego Korczyna czy Solca-Zdroju. W gminie zarejestrowane są 23 taksówki. Najbliższe lotniska międzynarodowe znajdują się w Krakowie – Balice (ok. 110 km), w Katowicach – Pyrzowice (ok. 160 km) i w Warszawie – Okęcie (220 km). W Masłowie k. Kielc (50 km) jest lotnisko sportowe. W Busku funkcjonuje lotnisko sanitarne na tzw. "Łowiskach". W pobliże miasta dociera linia kolejowa z Kielc ukończona w 1953, stacja zlokalizowana jest w sołectwie Siesławice, lecz 12 grudnia 2004 z rozkładu zostały zdjęte ostatnie pociągi pasażerskie. Aktualnie na buską stację jeżdżą tylko pociągi towarowe. Budynek dworca został sprzedany i działa w nim obecnie dyskoteka. Uzdrowisko

Religia w Busku-Zdroju

Katolicyzm 

W Busku-Zdroju działają trzy parafie rzymskokatolickie:
  1. Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny adres: 28-100 Busko Zdrój, ul. Bohaterów Warszawy 8 proboszcz: ks.Tadeusz Szlachta 
  2. kościół parafialny Niepokalanego Poczęcia NMP kościół św. Leonarda Parafia św. Brata Alberta adres: 28-100 Busko Zdrój, ul. Lipowa 1 proboszcz: ks. dziekan Marek Podyma kościół św. Brata Alberta 
  3. kaplica św. Anny kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Chotelku Parafia Bożego Ciała adres: 28-100 Busko Zdrój, ul. Ks. Kard. S. Wyszyńskiego 1 proboszcz: ks.Marian Janik kościół Bożego Ciała 
Protestantyzm
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi Kościół Zielonoświątkowy – protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym: Zbór w Busku-Zdroju Świadkowie Jehowy Zbór Świadków Jehowy w Busku-Zdroju (Sala Królestwa)

Zabytki w Busku-Zdroju

kościół parafialny Niepokalanego Poczęcia NMP 1592-1621, odrestaurowany w 1820
kościół św. Leonarda z 1699 r. drewniany
zespół poklasztorny z lat 1720-1730
kaplica św. Anny wzniesiona w latach 1884-1886
Sanatorium Marconi z 1836 r.
Zamek Dersława – budowę tego stylizowanego na średniowieczny kasztel obiektu, rozpoczął w 1911 r. ówczesny lekarz uzdrowiska Busko, Rosjanin Wasyl Wasylewicz Jakobs. Ukończył kilka lat później Leon Sulimierski. Podczas I wojny światowej, 13 maja 1915 r., po ofensywie nad Nidą, gdy do Buska powtórnie wkroczyły wojska austriackie, kwaterował w nim dowódca tych oddziałów gen. Stanisław Szeptycki.
Synagoga z 1929 r., zdewastowana przed hitlerowców w czasie II wojny światowej, po wojnie zamieniona na pomieszczenia handlowe.
Wille: Bagatela, Sanato, Słowacki, Oblęgorek, Ormuzd, Zielona, Bristol

Historia Buska -Zdroju w datach

Najważniejsze daty: 1166 – Rycerz Dzierżko herbu Janina funduje w miejscu gdzie dziś stoi świątynia NPNMP pierwszy kościół[4]. 1166 – Pierwsza wzmianka o Busku: bulla papieska i zapis w kronice diecezji krakowskiej mówią o miejscowości "Bugsk" i kościele. 1180-1186 – Dzierżko funduje przy kościele klasztor norbertanek, filię witowskiego konwentu, ufundowanego przez jego brata bp. płockiego Wita z Chotla[4][5]. 1241 - Busko zostaje zniszczone przez Tatarów. Prawdopodobnie w bitwie pod Chmielnikiem ginie rycerz Dersław i Busko staje się własnością zakonu norbertańskiego. 1252 – Najstarsza wzmianka o buskich solankach, Bolesław Wstydliwy nadaje klasztorowi immunitet skarbowy i odnawia nadane przez Leszka Białego prawo warzenia soli z miejscowych solanek. 1287 – Książę Leszek Czarny nadaje osadzie prawa miejskie i lokuje Busko na prawie Środy Śląskiej. 1347 – Jan z Buska zostaje sekretarzem, a w 1360 r. podkanclerzem króla Kazimierza Wielkiego. 1393 – pod datą 6 grudnia kronika zakonna wspomina wizytę królowej Jadwigi i jej kąpiel w miejscowej solance. 1412 - Król Władysław II Jagiełło potwierdza prawa miejskie i nadaje przywilej cotygodniowych targów oraz dwóch jarmarków rocznie na św. Floriana i św. Prokopa. Zaprzestano eksploatować miejscowe solanki. 1537 - król Zygmunt Stary potwierdza prawa miejskie Buska. 1563 - wielki pożar miasta. 1578 - w Busku zamieszkuje 81 rzemieślników i 13 gorzelników, są 3 kramy, 17 jatek, miejska łaźnia i młyn, w mieście wytwarzane są doskonałe sukna. 1590 - pożar kościoła NPNMP 1595 - kardynał Jerzy Radziwiłł poświęca odbudowaną świątynię. 1661 – w mieście panuje wielka zaraza. 1699 - w miejscu starego staje nowy modrzewiowy kościół św. Leonarda. 1776 - komisarz klasztoru norbertanek ks. Franciszek Belina Ossowski rozpoczyna przygotowania do powtórnej eksploatacji buskich solanek. 1780 - eksploatowanych jest 8 szybów z solanką, miasto odwiedza znawca geologii i górnictwa hr. Harss. 1781 – 1784 - Johan Philip von Carossi prowadzi prace geologiczne, których wyniki publikuje później w Lipsku. 1783 – Na mocy królewskiego przywileju, dzięki inicjatywie Stanisława Staszica, w Busku zawiązano Kompanię Solną, która na dużą skalę rozpoczęła warzenie soli z miejscowych solanek. Leopold Beust buduje 2 tężnie solankkowe. 1784 – 11 marca miasto i warzelnie soli odwiedził król Stanisław August Poniatowski. 1795 - miasto zajmują Austriacy; zaprzestaje się warzenia soli. 1787 - 12 czerwca kolejna wizyta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w Busku. 1804 - przebudowa fasady koscioła NPNMP, wyposażenie go w nowy ołatrz główny. 1809 – Busko włączone zostaje do Księstwa Warszawskiego. 1815 – na mocy ustaleń Kongresu wiedeńskiego miasto włączone zostaje do Królestwa Polskiego pozostającego pod zaborem rosyjskim. 1819 – kasata klasztoru Norbertanek – Busko jako dobro zakonne przechodzi w ręce rządu Królestwa Polskiego 1820 – 23 sierpnia wielki pożar, trawi znaczną część miasta. , Dobra klasztorne wydzierżawia Feliks Rzewuski. 1827 - Busko liczy 647 mieszkańców. 1828 – Oficjalne otwarcie Uzdrowiska, pierwsza lista kuracjuszy. 1833 - lekarzem zdrojowym zostaje dr Jakub Berends, budowane jest źródło "Rotunda", w rynku urządzono skwer dla kuracjuszy. Busko odwiedziło 1040 kuracjuszy. 1836 – 1 czerwca oddanie do użytku zdrojowych Łazienek – dzisiejszego Sanatorium "Marconi" – niektórzy przyjmują to za początek działalności buskiego Uzdrowiska. 1837 - decyzją cara Mikołaja I, według projektu arch. Jakuba Gaya powstaje szpital św. Mikołaja dla ubogich. 1852 - epidemia cholery nawiedza miasto. 1859 - miasto liczy 933 mieszkańców. 1862 - w Busku powstaje pierwsza gmina żydowska. 1869 – W ramach represji po Powstaniu styczniowym, podobnie jak 337 innych miast Królestwa Polskiego, Busko zostało pozbawione ukazem carskim praw miejskich i przemianowane na Busk.[6] 1873 - kolejna epidemia cholery nawiedza miasto. 1875 - po publicznej licytacji zakład zdrojowy w dzierżawę bierze hr. Henryk Łubieński 1878 - dr. Andrzej Dobrzański wydzierżawia zakład zdrojowy na 15 lat 1880 - Busko liczy 1585 mieszkańców, 193 domy z czego 21 murowanych. 1894 - 12 maja zakład zdrojowy przechodzi pod "Zarząd Skarbowy Wodami Mineralnymi w Busku" (do 1914 r.). 1915 – w czerwcu austriackie władze okupacyjne przenoszą siedzibę starostwa ze Stopnicy do Buska[6]. 1916 – wrzesień, przywrócenie praw miejskich z jednoczesnym włączeniem do miasta wsi Nadole[6]. 1917 – 17 stycznia po raz pierwszy zebrała się Rada Miesjka składająca się z 24 mianowanych przez austriaków radnych[6]. Tego samego dnia rada podjęła uchwałę o usypaniu w mieście kopca Tadeusza Kościuszki. 1918 – 13 grudnia odbyło się ostatnie posiedzenie nominowanej przez austriackie władze okupacyjne Rady Miejskiej; 14 grudnia zbiera się po raz pierwszy nowa Rada Miejska wybrana przez mieszkańców[6]. 1939 – 9 września bitwa 22 Dywizji Piechoty Górskiej z oddziałami niemieckimi pod Broniną (poległo 200 żołnierzy WP). 1966 – Pierwsze miejsce w konkursie na najładniejsze krajowe uzdrowisko. 1987 – Obchody 700-lecia nadania praw miejskich.

Położenie geograficzne Buska-Zdroju

Busko jest położone w południowej części województwa świętokrzyskiego. Znajduje się 50 km na południe od Kielc i 80 km na północny wschód od Krakowa. Leży w regionie zwanym od przepływającej przezeń rzeki Nidy Ponidziem, na Garbie Wójczańsko-Pińczowskim.

Gmina: Grunty ogółem – 23 588 ha, użytki rolne – 18 644 ha, lasy – 1532 ha, wody – 207 ha, rzeki – 16,7 ha.

Miasto stanowi 4,95% powierzchni powiatu.

Klimat W Busku występuje klimat niziny z cechami kontynentalnego. Komfort klimatyczny obejmuje ok. 39% dni w roku, liczba dni "gorących i upalnych" – 13%, "bardzo zimnych" poniżej 1,5%. Średnia roczna temperatura to 7,8 °C, maksymalna amplituda temperatur wynosi 60 °C. Bardzo wysoką wartością jest liczba godzin ze słońcem – 1151. Roczna wilgotność względna powietrza mieści się w granicach od 71% do 80%.

Busko-Zdrój miasto uzdrowiskowe

Busko-Zdrój – miasto uzdrowiskowe w woj. świętokrzyskim, stolica powiatu buskiego, siedziba gminy Busko-Zdrój. Znane już w XII w. jako Bużsk, w XIII w. Busk. Pod względem liczby mieszkańców 7. w województwie świętokrzyskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego. Busko-Zdrój jest punktem początkowym POL Szlak czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Solca-Zdroju. Imię miasta nosił drobnicowiec MS "Busko Zdrój".